Definiowanie wskazań do ekstrakcji trzecich zębów trzonowych nadal jest tematem kontrowersji wśród stomatologów. Nasuwa się więc pytanie: „Kiedy należy usunąć ząb mądrości, a kiedy można odstąpić od zabiegu?”. Wskazania do ekstrakcji „ósemek” można podzielić na trzy główne grupy:
- Wskazania lecznicze:
- Nawracające stany zapalne – kość żuchwy w miejscu wyrzynania się zębów trzecich trzonowych jest gruba w dodatku ich siła wyrzynania jest niewielka. W związku z trudnościami anatomicznymi i słabym potencjałem wyrzynanie tych zębów odbywa się powoli. Częste powikłania zapalne polegają na zapalaniu przyzębia, dziąsła lub mieszka zębowego. Warto wspomnieć, że ok. 80% zębów trzonowych dolnych jest usuwana właśnie z powodu powikłań zapalnych.
- Torbiele zawiązkowe – powodują ubytek kostny wokół niewyrzniętego trzeciego zęba trzonowego, jeżeli ulega on powiększeniu, jest objawem wzrostu torbieli i wskazaniem do usunięcia. Torbiele zawiązkowe mogą dochodzić do dużych rozmiarów i ulegać transformacji nowotworowej. Na szczęście zmiany te występują rzadko.
- Próchnica – dotyczy to zębów trzecich trzonowych, w których leczenie ze względu na ustawienie w łuku jest niemożliwe lub są tylko częściowo wyrznięte.
- Bóle neuralgiczne – powodowane przez ucisk korzeni zęba na nerw zębodołowy dolny.
- Wskazania profilaktyczne
- Nieprzydatność czynnościowa zatrzymanego lub częściowo wyrzniętego trzeciego zęba trzonowego.
- Zapobieganie powstawaniu patologii w obrębie jamy ustnej, tj.:
- nawracających stanów zapalnych;
- stłoczenia zębów siecznych;
- dysfunkcji stawu skroniowo-żuchwowego;
- zniszczenia przegrody międzyzębowej i korzenia drugiego zęba trzonowego;
- trudności w leczeniu ubytków próchnicowych w drugim i trzecim trzonowcu;
- kostnych kieszeni patologicznych przy trzecim zębie trzonowym.
- Wskazania chirurgiczne
- Zęby mądrości znajdujące się w szparze złamania żuchwy.
- Zatrzymane dolne trzecie zęby trzonowe ze względu na prawie 4-krotny wzrost ryzyka złamania żuchwy w obrębie jej kąta.
Podstawą diagnostyki jest pantomogram, czyli zdjęcie rentgenowskie obrazujące wszystkie zęby, kość szczęki i żuchwy, stawy skroniowo-żuchwowe oraz dno zatoki szczękowej. Na jego podstawie można ocenić położenie zęba lub zawiązka zęba w stosunku do okolicznych struktur oraz możliwość prawidłowego wyrznięcia się zęba mądrości.
Piśmiennictwo:
- Kryst L.: Chirurgia szczękowo-twarzowa. PZWL, wyd. V, 2011, strony: 93-99.